Tüp bebek tedavisine başlayan çiftler heyecanlı bir bekleyişin içerisine girerler. Tabi ki haklılar çünkü yıllar süren bebek beklentisi yerini heyecanlı bir bekleyiş sürecine bırakır ve bu süreç sonunda gebelik haberi herkes için beklenen ve arzulanan bir sondur. Her tüp bebek tedavisinde maalesef olumlu sonuç gelmez.
’Neden olmadı acaba?’ sorusuna cevap aramak o kadar zordur ki. Çünkü tedavi başlangıcında ve sonunda her olumsuz faktör zaten elimine edilmeye çalışılmış ve en iyi koşullar yakalanmıştır. Temel olarak yeterli sayıda yumurta, iyi kalitede ve sayıda olgun sperm hücresi, iyi bir büyütme süreci, iyi bir rahim kalınlığı ve uygun hormonlar varlığında eğer yaş da çok! İleri değil ise gebelik başarısı çoğunlukla gelir. Bu saydığımız durumlardan birinde sorun varsa gebelik başarımız azalır.
Tüp bebek tedavisinde en kritik bölümlerden biri de embriyonun kalitesi ve kaçıncı güne gelebildiğidir. Döllenen yumurtalar hergün bölünerek sırası ile 2-4-8 hücreli aşamalara gelirler ve 8 hücreli aşamaya ulaşmış embriyoya ise klivaj embriyo yani genel anlamda 3. gün embriyosu adı verilir. Eğer 2 gün daha bekletilir ve büyütülür ise, bu sefer embriyonun adı blastosist yani 5. gün embriyosu olarak adlandırılır. Aslında her döllenmiş yumurta, 5. gün aşamasına kadar ulaşamayabilir. Döllenme sonrası yaklaşık %50-60 kadar embriyo, 5. güne yani blastosist aşamasına ulaşır. Tabi embriyoların kalite sınıflaması ayrıca yapılmakltadır.
Peki 3. gün mü yoksa 5. gün embriyosu mu daha tutunur? Bu sorunun net cevabı yoktur. Çok iyi kalite 3. gün embriyosu, çok iyi olmayan bir 5.gün embriyosundan daha avantajlıdır. Ancak kaliteler benzer ise bu kez 5. gün embriyosu tutunma anlamında daha başarılıdır. Özellikle taze embriyo transferi yapılacak ise 5. güne ulaşan embriyoların bir miktar daha iyi tutundukları bilimsel bir gerçektir. Çünkü 5. güne ulaşmış embriyo aslında elenmiş veya seçilmiş de embryo olarak nitelendirilebilir. Özetle, taze transfer sikluslarında blastosist yani 5. gün embriyosu daha avantajlıdır.
Prof. Dr. Emre Pabuçcu
